Wartena kadastraal in 1832
Volgens een kadastraal overzicht van 1832 was Hessel Bôtes van der Kolk (1768-1855) in Wartena eigenaar van een scheepswerf met enkele schuren, een boerderij langs het Wartenaaster Wyd met daarbij een tiental landerijen. Op de kaart met rood omlijnd aangegeven.
Hessel Bôtes was onze naamgever die de naam “van der Kolk” in 1811 liet vastleggen voor zichzelf en zijn kinderen alsmede voor zijn zusters Adriaantje (1766-1853) en Ytje (1779-1846) die bij het aannemen van de naam al getrouwd waren. Het is moeilijk te achterhalen wie waar woonden. Dat Hessel bij de werf in het dorp woonde lijkt aannemelijk.
De brug midden in het dorp Wartena was er toen nog niet maar het vervoer naar de aan de andere kant gelegen boerderij was natuurlijk geen probleem. Alle vervoer in Friesland ging in die tijd over het water want wegen waren er nog nauwelijks.
Kadestraaloverzicht 1832.
In het midden aan de zuidkant de werf met de “zwaaikolk”.
Het Skûthûs
De scheepswerf van Hessel Bôtes van der Kolk bestaat heden te dage nog steeds en heeft tegenwoordig een horecabestemming. De “zwaaikolk” naast de grote houten schuur is verder uitgegraven en in gebruik als kleine jachthaven midden in het dorp. Men kan er aanleggen en in het “Skûthûs” wat eten en drinken. Ook worden er muziekuitvoeringen gehouden.
Achter de grote schuur bevindt zich nog steeds een reparatiewerf voor de watersport genaamd “De Helling”. (Helling is het Friese woord voor werf). Dit is verrassend omdat de scheepstimmerwerf aan de Dokkumer Ee in Leeuwarden ook dezelfde naam droeg. Bôte Hessels heeft kennelijk de naam vanuit Wartena naar Leeuwarden meegenomen. De GGz werf en een vleugel van het nieuwe St. Jozef zorgcentrum dragen nu nog steeds die naam.
Enkele jaren geleden is de werf op het nippertje gered van de slopershamer. Een projectontwikkelaar had het terrein met opstallen gekocht om er een moderne jachthaven met horeca van te maken. Een particulier initiatief slaagde erin het terrein terug te kopen en te behouden voor het karakteristieke dorp. En zo hoort het ook.
Links op de foto het huidige “Skûthûs” restaurant met de jachthaven. Op de achtergrond het dorp Wartena.